جزیرهٔ قشم یکی از جزیرههای استان هرمزگان است که بهعنوان بزرگترین جزیرهٔ ایران و خلیجفارس در تنگه هرمز قرار دارد. این جزیره در چند دههٔ اخیر به یکی از مکانهای توریستی و گردشگری تبدیل شدهاست. از نقاط دیدنی این جزیره بازارها و دیدنیهای طبیعی آن چون جنگلهای حرا، غارهای خربس، تنگه چاهکوه، دلفینهای آبی خلیج فارس، درهٔ ستارهها، جزایر ناز و سیمین و غار نمکدان بناجعلی است.
موقعیت جغرافیایی
این جزیره از شمال به شهر بندرعباس، مرکز بخش خمیر و قسمتی از شهرستان بندرلنگه، از شمالشرقی به جزیرهٔ هرمز، از شرق به جزیره لارک، از جنوب به جزیره هنگام و از جنوبغربی به جزایر تنب بزرگ و کوچک و بوموسی محدود میگردد.
جمعیت
طبق سرشماری سال ۱۳۹۵[۸] جمعیت کل جزیره قشم ۱۴۸٬۹۹۳ نفر است که از این تعداد ۶۶٬۸۰۱ نفر در نقاط شهری و ۸۲٬۱۶۰ نفر هم در نقاط روستایی سکونت دارند.
زبان و گویش
زبان اصلی مردم قشم، مانند تمام مردم ساکن بنادر و سواحل جنوب کشور و دیگر جزایر، فارسی است ولی با گویش بندری صحبت میکنند که برای همه مردم و مسافرانی که به جزیره مسافرت میکنند قابل درک و فهم است. لهجهٔ محلی و متداول مردم قشم در شهرها و روستاهای آن تقریباً یکسان است. بهطور کلی باید گفت زبان محلی قشمی، آمیختهای از زبانهای عربی، فارسی، بندری، هندی و انگلیسی است.[۹]
آب و هوا
قشم در گروه سرزمینهای گرم و خشک قرار میگیرد و این در حالی است که رطوبت نسبی هوا در قشم بالاست. فشار هوا در قشم بین ۱۰۱۵ تا ۱۰۱۸ میلیبار جیوهاست که در تابستان به دلیل گرمای زیاد، فشار هوا به کمتر از ۱۰۰۰ میلیبار میرسد.
دمای متوسط سالیانه جزیره قشم حدود ۲۶ درجه سانتیگراد، با متوسط حداکثر و حداقل دمای روزانه به ترتیب ۳۳ و ۱۸ درجه سانتیگراد است. اختلاف درجه حرارت فصلی این جزیره بسیار زیاد است. گرمترین زمانها ۱۰ تیر تا ۱۰ شهریور و سردترین ماهها دی و بهمن است. در جزیره قشم حداکثر و حداقل دمای مطلق ۴۶ و ۱۶ درجه سانتیگراد به ثبت رسیدهاست.[۱۱]
جزیره قشم با میانگین بارش سالانه ۱۸۳٫۲ میلیمتر و میزان بارش ۱۲۶ میلیمتر در طول یکروز و همچینین میانگین ۱۱ روز بارندگی در طول سال، جزو مناطق کم بارش کشور ایران میباشد.
غذاهای محلی
ان تُمُشی،[۱۸] نوعی نان محلی بسیار نازک است که در قشم آن را با سسهای مخصوصی ازماهی درست شده به نام مهیاوه و سوراغ میپزند. در این نان تخم مرغ و پنیر میریزند که همزمان با نان میپزد. نوشیدنی مخصوص قشم چایی شیر است. خورش قلیهماهی، هَوآری ماهی، هَوآری مرغ، هَوآری گوشت، زیبُن هَوور، زیبُن میگ، زیبُن، حَلا ماهی، هلیم گندم، مُفَلک، چِنگال، ماهی سور، کُلمبا، ماهی برشته، نان رِخته و نان بآدی از جمله غذاهای رایج در قشم است.